რა მოხდება, თუ პიკის საათებში პირადი ავტომობილები გაქრება

დამღლელი საცობი, ხმაური და ჰაერის დაბინძურების მაჩვენებელი ჩვენი ყოველდღიური ცხოვრების განუყოფელ ნაწილადაა ქცეული. მიუხედავად მძიმე მდგომარეობისა, მთავარი დამნაშავე – მანქანები – კვლავ ქალაქის ქუჩების უმეტეს ნაწილს იკავებენ.

მსოფლიო გამონაბლოქვის 75% ქალაქებზე მოდის, ხოლო სატრანსპორტო სფეროს გამონაბოლქვის 41% სამგზავრო ავტომობილებს ეკუთვნის (უფრო მეტი, ვიდრე ავიაციის წილი). პიკის საათებში კერძო მანქანების შემცირება მნიშვნელოვნად გააუმჯობესებს ჰაერის ხარისხს და, შესაბამისად, ადამიანების ჯანმრთელობას. თუმცა, ეს ძალიან დიდ გამოწვევებთანაა დაკავშირებული.

ქალაქებმა უნდა უზრუნველყონ მგზავრებისთვის საიმედო, უსაფრთხო და სტაბილური ყოველდღიური გადაადგილება. მსოფლიოს მასშტაბით ქალაქების მუდმივი ზრდა გვიჩვენებს, რომ მანქანების შემცირება შესაძლებელია — რაც ადგილს უფრო სასურველს გახდის საცხოვრებლად და სამუშაოდ.

ეს სტატია იკვლევს, თუ რა სურათს მოგვცემს პიკის საათებში კერძო მანქანების გაქრობა, რატომ არის მნიშვნელოვანი და როგორ შეიძლება ამას მივაღწიოთ.

პიკის საათისგან თავის დაღწევა

სახელის მიუხედავად, “პიკის საათი” არასოდეს გაგრძელებულა მხოლოდ ერთ საათს.

პიკის საათის ტიპიური დრო დილის 9-12 და საღამოს 5-8 საათამდეა. სამუშაო ჩვევების ცვლილებასთან ერთად, ზოგიერთ დიდ ქალაქში უკვე გაჩნდა ლანჩის პიკის საათის პრობლემა! მოკლედ რომ ვთქვათ, საცობში დგომა ჩვენი დღის ძალიან დიდ ნაწილს იკავებს.

ადამიანების სამსახურში წასვლისას და დაბრუნებისას გზები მანქანებით ივსება. მანქანების მოძრაობის შესამსუბუქებლად ქალაქები ინვესტიციებს გზების მშენებლობასა და გაფართოებაში დებენ. თუმცა, ეს სტრატეგია საკმარისად ეფექტური არ არის, რაზეც ჩვენი ქალაქის ყოველდღიური მდგომარეობა მეტყველებს.

სამწუხაროდ, სამანქანო ინფრასტრუქტურაში მნიშვნელოვანი ინვესტიციის ჩადება ვერ უზრუნველყოფს მოქალაქეებისთვის ტრანსპორტირების ალტერნატივების შეთავაზებას. ამავდროულად, ადამიანების მნიშვნელოვანი ნაწილი გარეუბნებში ცხოვრობს, რაც ართულებს სამუშაო ადგილამდე მგზავრობის პროცესს. შესაბამისად, ხანდახან მანქანის ყოლა აუცილებლობა ხდება.

თუმცა, ქალაქების მზარდი რაოდენობა ამტკიცებს, რომ შესაძლებელია ქუჩების დაბრუნება კვლავ ადამიანებისთვის. 

პანდემიისას ავტომობილების რაოდენობა ქალაქში შემცირდა. ამ პერიოდში ქალაქის მოსახლეობა ფეხით სიარულისა და ველოსიპედით გადაადგილების რეჟიმზე გადავიდა, შესაბამისად უფრო მეტი სივრცე გამოთავისუფლდა. ამ ყველაფერმა გარემოზე დადებითი გავლენა მოახდინა – ჰაერის ხარისხი მთელს ევროპაში საგრძნობლად გაუმჯობესდა, რადგან ატმოსფეროში დაბინძურების დონე შემცირდა.

განვითარებული მოვლენები იმედს იძლეოდა, რომ ეს ტენდენცია რეგულარულ სახეს მიიღებდა და ქალაქებს მწვანე მომავლის გზაზე დააყენებდა. თუმცა, პანდემიის შემდეგ, ქალაქის ქუჩებში მანქანების რაოდენობა ჩვეულ ნიშნულს დაუბრუნდა და სიტუაცია ისევ დამძიმდა.

პიკის საათებში პირადი ავტომობილების გაქრობისთვის საჭიროა მილიონობით ადამიანი დაფიქრდეს საკუთარი გადაადგილების სტილზე. 

პიკის საათი პირადი ავტომობილების გარეშე

მოდი, უბრალოდ წარმოვიდგინოთ პიკის საათი პირადი ავტომობილების გარეშე:

• უფრო სუფთა ჰაერი;
• ჯანმრთელობის გაუმჯობესება;
• უფრო უსაფრთხო ქუჩები;
• მშვიდი გარემო;
• მეტი სივრცე;

განვიხილოთ თითოეული მათგანი.

უფრო სუფთა ჰაერი

პიკის საათებში მანქანების მიერ გამოყოფილი გამონაბოლქვი ჰაერში 20%-ით იზრდება. ამ დროს პირადი ავტომობილების გაქრობა კი, გაზრდის სუფთა ჰაერს, რაც დადებითად აისახება ყველას ჯანმრთელობაზე. 

ჯანმრთელობის გაუმჯობესება

დაბინძურებული ჰაერის გამო, მსოფლიოში ყოველწლიურად 7 მილიონი ადამიანი იღუპება. პიკის საათებში მანქანის მართვა კი, შოფთსა და სტრესთან ასოცირდება. ამ სტრესის თავიდან აცილების მიზნით, მანქანის მფლობელები სამსახურში ადრე მიდიან და გვიან ტოვებენ ოფისს. მათ უწევთ სამსახურში თვეში დამატებით ორი დღის გატარება, რაც იწვევს მათ გადატვირთვას და პიკის საათების ინტერვალსაც კიდევ უფრო ზრდის.

უფრო უსაფრთხო ქუჩები

გზებზე მანქანების რაოდენობის შემცირება სასიცოცხლო მნიშვნელობის მხოლოდ სუფთა ჰაერის გამო არ არის. ავტოსაგზაო შემთხვევების გამო ყოველწლიურად 1,3 მილიონი ადამიანი იღუპება. მანქანების შემცირება კი, ყველასთვის უსაფრთხო მგზავრობებს უზრუნველყოფს.

მშვიდი გარემო

ქალაქები განსაკუთრებით გამოირჩევიან ხმაურიანობით, თუმცა ამის მთავარი გამომწვევი მიზეზი სწორედ მანქანებია!

მანქანის ძრავების, საბურავების, სიგნალის ხმები მსოფლიოს ყველა ქალაქში ისმის. მათ გარეშე ქალაქები ბევრად მშვიდი ადგილის სტატუსს მოირგებდნენ. 

ამ სიძლიერის ხმაური კი უარყოფითად აისახება ჯანმრთელობაზეც. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის თანახმად, ავტომობილების ხმამ შესაძლოა გამოიწვიოს თავის ტკივილი, ძილის დარღვევა, სტრესი, მაღალი წნევა და გულის დაავადებების რისკის გაზრდა.

მეტი სივრცე

სამანქანო გზა არ არის ერთადერთი სივრცე, სადაც მანქანები დომინირებენ; ადამიანებს, რომლებიც სამსახურში მანქანით მიდიან, სჭირდებათ ავტომობილის დასაპარკინგებელი ადგილი როგორც სახლთან, ისე სამსახურთან. მანქანების შემცირებით და შესაბამისად, სივრცის გამოთავისუფლებით, კომპანიებსა და ქალაქებს შეუძლიათ შეამცირონ ავტოსადგომების მართვის ხარჯები.

ისტორიული მაგალითი

2000 წლის 24 თებერვალს კოლუმბიის დედაქალაქ ბოგოტაში პირველად გაიმართა მანქანებისგან თავისუფალი დღე.

საინტერესოა, რომ ეს თარიღი ხუთშაბათი, დატვირთული სამუშაო კვირის შუა დღე იყო. ინიციატივამ იმ დღეს 800 000-ზე მეტი მანქანა გააქრო გზებიდან, თუმცა მოსახლეობა კვლავ ჩვეულ რიტმში დარჩა. საჭესთან დაჯდომის ნაცვლად, სამსახურისკენ ისინი ავტობუსით, ველოსიპედით, ტაქსით და ფეხით გადაადგილდებოდნენ.

რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია, პირველად 4 წლის მანძილზე, იმ დღეს ავტოსაგზაო შემთხვევის შედეგად არავინ გარდაცვლილა. ქალაქის სატრანსპორტო მომავალი და კულტურა ერთ დღეში შეიცვალა. უმანქანო დღე ახლა ყოველწლიური მოვლენაა ბოგოტაში და მოსახლეობამ ხმა მისცა მანქანების სამუშაო დღეებში შეზღუდვას მთელი წლის განმავლობაში (გზებზე ნებადართული მანქანები ყოველდღიურად იცვლება მათი სანომრე ნიშნის მიხედვით).

შეცვალე გადაადგილების კულტურა

თქვენი დამსაქმებელი მოელის, რომ სამსახურში დროულად მიხვალთ, თუმცა ქალაქში არსებული პიკის საათის მდგომარეობა ნამდვილად არ ამართლებს ამ მოლოდინებს. საცობებს კიდევ უფრო მეტად გაუსაძლისს ხდის პირადი ან კომპანიის ავტომობილების რაოდენობა. ამ ყველაფერს ემატება სამსახურში დროულად მისვლის შფოთვა და სტრესიც, რაც სამუშაო განწყობის შექმნისას მნიშვნელოვანი დაბრკოლებაა.

თუმცა, Bolt-ის პლატფორმა სწორედ ქალაქში გადაადგილების კულტურის შეცვლის მიზნით შეიქმნა. Bolt 45 ქვეყანასა და 500 ქალაქშია ხელმისაწვდომი. მისი დახმარებით თავიდან აირიდებთ პარკინგის პრობლემას, სტრესსა და დაძაბულობას. საზიარო სატრანსპორტო პლატფორმა თავისი ელექტრო ავტომობილებით აუმჯობესებს ქალაქში ჰაერის ხარისხს, ამარტივებს გადაადგილებას და შესაბამისად, თქვენს ცხოვრებას.

გადმოწერე აპლიკაცია და მოიხსენი გადაადგილებაზე ფიქრის ტვირთი მხრებიდან!