17 სექ. 2024
“ოქტომბერი იყო.
წელი არ მახსოვს, მაგრამ ოქტომბერი რომ იყო, ზუსტად ვიცი.
განცდები და შეგრძნებებიც მახსოვს – სკოლის პირველი დღეების ეიფორია სულ მთლად გამქრალიყო, ახალთახალ წიგნებს სტამბიდან გამოყოლილი სურნელი დაეკარგათ, მასწავლებლებს კი, გაკვეთილების გამოკითხვა და დაფასთან გამოძახება კარგა ხანია დაეწყოთ.
არც არავინ მომწონდა, არც არავის მოვწონდი.
ერთფეროვნება, შტილი.
მოვიწყინე და ამ მოწყენილობის გამო მოვიმიზეზებდი ხოლმე რაიმეს სკოლის გასაცდენად და ბებიაჩემს ავეკიდებოდი სამსახურში. ფილარმონიაში მუშაობდა, 35 წელი გაატარა იქ.
მომღერლები, მსახიობები, ტელევიზორში ნანახი ადამიანები, წითელი როიალი, დღისით ცარიელ დარბაზში ხეტიალი, საღამოს ხალხით გადაჭედილი პარტერისთვის კულისებიდან თვალის დევნება, მიკროფონები, ფარდის აწევ-ჩამოწევა, სცენის ქვეშ საიდუმლო გასასვლელები… ბავშვისთვის სამოთხეა, აბა რა არის?!
ჰოდა, იმას ვამბობდი, ოქტომბერი იყო-მეთქი. ეგ იმიტომ მახსოვს, რომ ბებიაჩემს ერთი თვით ადრე ვაყიდინე დაბადების დღის საჩუქასრი – შავი პისტოლეტი, ბერეტა, მძიმე, სანდო, ელეგანტური, რომელსაც ყველა გავლა-გამოვლაზე შევნატროდი მეტრო „რუსთაველის“ გვირაბის ვირაჟთან.
ჯინსის შარვლის ჯიბეები, სხვა დროს რომ მზესუზირით იყო გამოტენილი, ამჯერად მწვანე და ყვითელი ტყვიებით მქონდა სავსე. გამოცდილი მსროლელივით ვიყავი – ტყვიებს ვზოგავდი, მხოლოდ ბებიაჩემისგან ნებადართულ სამიზნეებს ვესროდი. ასე აღმოვჩნდით ქიაჩელის ქუჩაზე. რუსიკო ნელი ნაბიჯით მოძრაობდა, მე მაძებარი ძაღლივით დავრბოდი და სამიზნეს ვეძებდი. სადარბაზოსთან ჯერ კიდევ ფრთებგაუშლელი ბარტყი დავინახე. თრთოდა. ბავშვი, როგორც წესი, არც კეთილია და არც ბოროტი – ამათი მნიშვნელობა არ იცის. სამაგიეროდ ხანდახან სასტიკია ხოლმე და რა გასაკვირია, რომ ჩიტი სამიზნედ აღვიქვი.
“ვესროლო?” – ვითხოვე ნებართვა შორიდან.
ბებიაჩემმა ხელი გამომიწოდა და მანიშნა პოსტოლეტი მომეციო. უსიტყვოდ, მაგრამ გაკვირვებით გავუწოდე. უცნაურია, მაგრამ არის დიალოგები, რომლებიც სიტყვა-სიტყვით გამახსოვრდება და შენი გონებიდან ვერანაირი ძალა ვერ წაშლის.
“ცოცხალია, ხედავ?”
თავი დავუქნიე.
“რომ ესროლო, მოკვდება.”
ამაზეც დავუქნიე თავი.
“მერე იცი, რომ მოკლულმა ჩიტებმა სიზმარში იციან მოფრენა? მოფრინდებიან და ნისკარტს გიკაკუნებენ.”
ეს არ ვიცოდი. იქამდე მხოლოდ ერთხელ ვესროლე ბეღურას ტირის თოფიდან. მგონი მოხვდა, მაგრამ გაფრინდა და სიზმარში არ მინახავს. ძალიან კი განვიცდიდი.
“შენ კარგი ბიჭი ხარ. მე როგორც ვიცი კარგი ბიჭები ჩიტებს არ ხოცავენ – თვალებში მიყურებდა.”
დავდუმდი. შემრცხვა.
“წავიყვანოთ?” – ამოვილუღლუღე.
“მოუვლი?”
ჩიტი შინ წავიყვანეთ, გადავარჩინეთ, დაფრთიანდა, დავმეგობრდით და ერთ დღესაც, როცა მის გაფრენას არ მოველოდი, გაფრინდა. როგორც ერთ ფილმშია, არიან ჩიტები, რომლებსაც გალიაში ვერ გამოამწყვდევ. ადამიანებიც, სხვათა შორის. ამას გვიან მივხვდი, ძალიან ბევრი წლის შემდეგ.
ქიაჩელზე ალალბედად მოხვედრილი ბავშვი ვერც კი წარმოვიდგენდი, რომ ეს ქუჩა მთავარი სახეტიალო და საფიქრალი ადგილი აღმოჩნდებოდა ჩემთვის.
ერთ ულამაზეს გოგოსთან პირველი პაემანის შემდეგ სასეირნოდ გამოსულებს სწორედ ქიაჩელის ქუჩისკენ გამოგვიწია გულებმა. ახალი წელი ახლოვდებოდა. ციოდა, ციოდა, ძვლებში ატანდა. ქუჩა მორთული არ იყო, მაგრამ ის სურნელი, ენით რომ ვერ აღწერ და მოახლოებულ შობა ახალ-წელს რომ დაკრავს, მოკაზმულ ქუჩებზე მეტად აქ იგრძნობოდა. თავში ფოიერვერკები ფეთქდებოდა. იმ დღიდან 15 წელი გავიდა. მე და ის გოგო ისევ ერთად დავდივართ. შვილიც გვყავს, რემედიოსი ჰქვია. მისი სქესიც ამ ქუჩაზე მყოფმა გავიგე. კიბეზე ჩამოვჯექი და გაღიმებულს ორი საათი გამეპარა.
მის სახელზეც აქ გამიელვა თავში.
წლები გადის, ხერხემალში ტკივილი, და წვერში ჭაღარა მატულობს, მე კი უსაქმობისას ისევ ქიაჩელზე მოვდივარ ხოლმე. თუ საფიქრალი მაქვს – მითუმეტეს.
ბებიაჩემი აღარ არის, მაგრამ როცა რესპუბლიკის მოედნიდან ან ვერის პარკიდან ქუჩას შემოვუყვები, თითქოს ახლაც ჩამესმის მისი დინჯი ნაბიჯების ხმა. ზოგჯერ მეიმედება, რომ შემიძლია მისკენ შევბრუნდე და რჩევა ვკითხო. რა დასამალია, იმაზეც ვფიქრობ ხოლმე, რომ სასწაული მოხდა და ჩემი მეგობარი ჩიტი ისევ ცოცხალია. ბევრჯერ ამიხედავს მაღლა იმის იმედით, რომ თავზე გადაიფრენს.
ვინ იცის, იქნებ გადაუფრენია კიდეც.
ან შეიძლება სხვა სიმაღლეებს უტევს, საიდანაც ქიაჩელის ქუჩა ძალიან შორია. ადგილი, სადაც სიკვდილს ელოდა, მაგრამ სიცოცხლე მიიღო.”
